به گزارش مجله خبری نگار، این فسیلها زمانی شکل گرفتند که دریای مدیترانه بیش از ۵ میلیون سال پیش خشک شد.
مریخ زمانی یک سیاره مرطوب با رودخانه ها، دریاچهها و حتی اقیانوسها در حدود ۴.۱ تا ۳.۷ میلیارد سال پیش بود. با این حال، تمام آن آب مایع یا به دلیل یخ زدن در کلاهکهای یخی قطبی یا به صورت لایههای یخی در زیر سطح ناپدید شد یا در فضا تبخیر شد. هنگامی که آب تبخیر میشود، مواد معدنی سولفاتی را که در آن حل شدهاند پشت سر میگذارد، فرایندی که از طریق آزمایشهای ساده به راحتی قابل مشاهده است.
دانشمندانی که به دنبال فسیلهای میکروب در مریخ هستند، به لطف گچی که بیش از ۵ میلیون سال پیش هنگام خشک شدن اقیانوس مدیترانه شکل گرفت، ایده بهتری در مورد آنچه باید جستوجو کنند، دارند.
— SPACE.com (SPACEdotcom) فوریه ۲۵، ۲۰۲۵
در میان این مواد معدنی گچ برجسته است که به طور گسترده در مریخ کشف شده است و به دلیل توانایی برتر خود در حفظ فسیلها شناخته شده است.
یوسف سلام، دانشجوی دکترا در دانشگاه برن سوئیس، گفت: "گچ به سرعت شکل میگیرد و به آن اجازه میدهد میکروارگانیسمها را قبل از تجزیه به دام بیندازد و ساختارهای بیولوژیکی و نشانگرهای بیوشیمیایی را حفظ کند. "
سلام نمونههای گچ را از معدن سیدی بوتبال در الجزایر جمع آوری کرد، منطقهای که زمانی در دریای مدیترانه غوطه ور بود.
حدود ۵.۹۶ تا ۵.۳۳ میلیون سال پیش، نیروهای تکتونیکی تنگه جبل الطارق را بستند و باعث شدند دریای مدیترانه تقریبا به طور کامل خشک شود و ذخایر غنی نمکها و سولفات ها، از جمله گچ، را در محیطی بسیار شبیه به آنچه امروز در بستر رودخانهها و دریاچههای خشک مریخ میبینیم، پشت سر گذاشت.
برای تجزیه و تحلیل نمونههای غنی از گچ، سلام از یک طیف سنج جرمی با نیروی لیزری استفاده کرد، دستگاهی که به اندازه کافی کوچک است تا بر روی یک فضاپیما نصب شود و آن را به یک مدل ایده آل برای ابزارهایی تبدیل کرد که میتوانند در آینده به مریخ فرستاده شوند.
هنگامی که لیزر به سمت نمونه شلیک میشود، مواد سطحی تبخیر شده و به پلاسما تبدیل میشوند و اجازه میدهند مولکولهای موجود به طور دقیق تجزیه و تحلیل شوند.
سلام رشتههای میکروسکوپی پیچ خوردهای را کشف کرد که قبلا به عنوان فسیلهای میکروبی متعلق به باکتریهای اکسید کننده گوگرد شناخته شده بودند.
این فسیلها توسط کانیهای رسی و همچنین دولومیت و پیریت احاطه شده بودند. این ترکیب فسیلها و مواد معدنی شواهد محکمی از حیات میکروبی باستانی است، زیرا دولومیت در محیطهای اسیدی حل میشود که تصور میشود در مریخ غالب بوده است. با این حال، میکروارگانیسمها میتوانند قلیایی بودن محیط را افزایش دهند، که به تشکیل دولومیت کمک میکند.
سلام توضیح میدهد: «نتایج ما یک چارچوب سیستماتیک برای شناسایی نشانگرهای زیستی در مواد معدنی سولفات در مریخ ارائه میدهد که میتواند ماموریتهای اکتشافی آینده را هدایت کند.» با این حال، او تاکید میکند که تمایز بین نشانگرهای زیستی واقعی و سازندهای معدنی غیر زنده همچنان یک چالش است و مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
سلام امیدوار است که تحقیقات او به ماموریتهای آینده مریخ کمک کند، مانند ماموریت روزالیند فرانکلین آژانس فضایی اروپا که قرار است قبل از پایان این دهه پرتاب شود، که مجهز به طیف سنجهای جرمی برای مطالعه مواد معدنی مریخ و جستجوی شواهدی از حیات میکروبی گذشته خواهد بود.
مطالعه سلام که در ۲۵ فوریه در مجله Frontiers in Astronomy and Space Sciences منتشر شد، گام مهمی در جهت کشف شواهدی از حیات در مریخ است.
منبع: اسپیس